Czy suplementacja żelaza jest potrzebna?
Żelazo jest składnikiem mineralnym bardzo ważnym dla naszego organizmu. Pierwiastek ten odpowiada za wiele różnorodnych funkcji, dlatego tak ważny jest jego odpowiedni poziom, który gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie naszego ustroju. Jednak często dochodzi do jego niedoborów, czego konsekwencją jest niedokrwistość. Aby temu zapobiec należy zadbać o prawidłowe dostarczanie żelaza w diecie oraz wprowadzić odpowiednią jego suplementację.
Spis treści
Żelazo – jego rola w organizmie
Żelazo jest to bardzo istotny pierwiastek dla naszego organizmu, ponieważ pełni on w nim wiele funkcji. Jego obecność jest niezbędna, gdyż pierwiastek ten buduje naszą krew. Prawie 70% żelaza znajduje się właśnie w hemoglobinie. Pierwiastek ten bierze również udział w tworzeniu erytrocytów. Umożliwia także transportowanie pobranego w płucach tlenu do wszystkich komórek naszego ciała. Poza tym wchodzi w skład mioglobiny oraz enzymów trawiennych. Ponadto bierze udział w eliminacji szkodliwych produktów przemiany materii oraz wpływa na metabolizm cholesterolu. Żelazo wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz o bierze udział w walce z bakteriami oraz wirusami.
Dzienne zapotrzebowanie człowieka na żelazo
Ogólnie w naszym organizmie powinno być około 4-5 gramów żelaza. Jednak ze względu na to, że nasz ustrój nie potrafi wyprodukować sobie tego pierwiastka, zatem musimy go sobie dostarczyć w codziennej diecie. Jego zapotrzebowanie jest zróżnicowane ze względu na płeć oraz wiek. I tak dzienne zapotrzebowanie żelaza wynosi:
- u niemowląt od 7 do 12 miesiąca życia – 11 mg
- u dzieci:
- od roku do 3 lat – 7 mg
- od 4-6 roku życia – 10 mg
- od 7 do 9 roku życia – 10 mg
- u chłopców:
- w wieku 10-12 lat – 10 mg
- od 13 do 15 roku życia – 12 mg
- od16-18 lat – 12 mg
- u dziewczynek:
- od 10 do 12 roku życia- 10 mg (jeżeli wystąpi miesiączka -15 mg)
- w wieku 13-15 lat – 15 mg
- od 16-18 roku życia – 15 mg
- u mężczyzn od 19 roku życia – 10 mg
- u kobiet:
- od 19 do 50 roku życia – 18 mg
- powyżej 50 lat – 10 mg
U kobiet również ważne jest żelazo w ciąży oraz podczas karmienia piersią. Wówczas panie w trakcie ciąży powinny dziennie dostarczać 27 mg żelaza, natomiast te karmiące piersią 10 mg.
Pamiętajmy, że ze względu na to, że nasz organizm przyswaja około 10% dostarczonej ilości żelaza wraz ze spożytym pokarmem, powinniśmy codziennie dostarczać około 10-20 mg tego pierwiastka.
Jak się objawia niedobór żelaza?
Niedostateczna ilość żelaza w organizmie człowieka objawia się następującymi syndromami:
- wyczerpaniem i zmęczeniem organizmu
- sennością
- palpitacją serca
- dusznościami
- zawrotami, bólami głowy
- zmianami odczuć smakowych
- bladością skóry, błon śluzowych oraz spojówek
- zajadami
- problemami u dzieci z koncentracją
- sińcami pod oczami
- łamliwością paznokci i włosów
- podłużnymi prążkami z rowkami na paznokciach
- rozdrażnieniem
- utratą libido
Niedokrwistość – główny skutek braku żelaza
Głównym skutkiem niedoboru żelaza w naszym organizmie jest niedokrwistość, inaczej zwana anemią. Jest to schorzenie, w którym spada stężenie hemoglobiny, zmniejsza się ilość erytrocytów oraz obniżony jest wskaźnik hematokrytowy. W większości przypadków występuje ona u kobiet w wyniku sporej utraty krwi. Niedokrwistość może być niedoborowa rozwijająca się w przypadku braku żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego. Anemia może również być wynikiem chorób przewlekłych, jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty. Schorzenie to prowadzi do ogólnego osłabienia, przemęczenia organizmu, dlatego niezbędna jest suplementacja żelaza przy niedokrwistości.
Źródła żelaza w diecie, czyli co jeść by go dostarczyć
Na początek, w przypadku niedoboru żelaza, winniśmy zmienić naszą dietę. Codzienne menu powinno być wzbogacone o produkty bogate w ten pierwiastek. Jednak w pożywieniu występują dwie formy tego pierwiastka:
- hemowe, łatwo wchłanialne, występujące w produktach zwierzęcych, jak wątróbka, czerwone mięso, nerkach i sercu
- niehemowe, trudniej wchłanialne, które znajdziemy w produktach roślinnych, tj. nasionach roślin strączkowych, szpinaku, natce pietruszki czy orzechach
Co ułatwia wchłanianie żelaza, a co utrudnia?
Wchłanialność niehemowego żelaza z pożywienia ułatwia włączenie do pożywienia mięsa, produktów bogatych w kwas askorbinowy oraz owoców zawierających większe ilości fruktozy. Natomiast jego absorbcję utrudnia stosowanie leków alkalizujących żołądek oraz spożywanie produktów zawierających duże ilości fosforanów, tanin, szczawianów, fitynianów, polifenoli oraz wapnia.
Kiedy należy zastosować suplementację żelaza?
Suplementację żelaza powinniśmy wprowadzić przede wszystkim w przypadku sporej utraty ilości krwi, np. podczas oddawania krwi oraz występowaniu krwawień z przewodu pokarmowego, dróg rodnych, oddechowych czy nerek. Wskazaniami do zażywania preparatów zawierających żelazo są także ciąża, operacje żołądka, występowanie przewlekłych biegunek oraz zaburzony proces jego wchłaniania w dwunastnicy. Rozważyć należy także podaż żelaza u dzieci oraz młodzieży w okresie dojrzewania. Należy zażywać żelazo podczas osłabienia organizmu, uprawiania sportów, stosowania diet wegańskich, wegetariańskich i odchudzających oraz występowania nadwagi, otyłości.
Suplement diety – Blueiron żelazo w płynie
Obecnie można spotkać wiele preparatów zawierających żelazo. Jednym z nich jest Blueiron żelazo w płynie. Jest to suplement diety, który mogą z łatwością stosować zarówno dzieci, dorośli, kobiety w ciąży, wegetarianie oraz weganie. Preparat ten zawiera żelazo w mikrokapsułkowej formie, które jest łatwo przyswajalne i nie powoduje nieprzyjemnych skutków ubocznych. Preparat ten ma borówkowy smak i posiada dodatkowo w swoim składzie witaminę C, B12, biotynę, cynk oraz kwas foliowy.