Jak rozpoznać anemię z niedoboru żelaza u niemowląt i małych dzieci?

Anemia, czyli niedokrwistość jest bardzo częstym problemem zdrowotnym u dorosłych, a także niemowląt i małych dzieci. Jest to stan chorobowy, który w głównej mierze powstaje w wyniku braku żelaza. Jest to mikroskładnik niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, gdyż bierze on udział między innymi w produkcji erytrocytów oraz transporcie tlenu z płuc do wszystkich tkanek naszego ciała. Jego niedobór u niemowlaka czy dziecka może powodować poważne skutki, dlatego bardzo ważne jest szybkie zdiagnozowanie choroby, jej leczenie, a także zapobieganie.

Co to jest anemia oraz jakie może mieć skutki

Anemia to inaczej zwana niedokrwistość, która rozwija się w wyniku niewielkiej ilości w naszym organizmie hemoglobiny, czyli białka zawartego w erytrocytach, będącego nośnikiem tlenu. Zbyt mała ilość hemoglobiny powoduje upośledzenie produkcji czerwonych krwinek oraz ograniczenie transportu tlenu z płuc do wszystkich komórek organizmu, czego efektem jest zahamowanie wielu istotnych procesów zachodzących w naszym ustroju. Żelazo „również wzmacnia układ odpornościowy i bierze udział w walce z wirusami oraz bakteriami podczas infekcji”.

Anemia u dziecka czy u niemowlaka, będąca wynikiem niedoboru żelaza, może doprowadzić przede wszystkim do:

• osłabienia oraz upośledzenia rozwoju
• zmniejszenia odporności, a tym samym zwiększenia podatności organizmu na zakażenia oraz choroby infekcyjne
• zaburzeń koncentracji, procesów pamięci oraz prawidłowej sprawności umysłowej
• ograniczenie interakcji społecznych
• obniżenia aktywności ruchowej

Przyczyny niedokrwistości u niemowląt i dzieci

Noworodki przychodzą na świat z zasobem żelaza, które zgromadziły w trakcie swojego płodowego życia od matki. Ten proces jest najefektywniejszy w ostatnim, trzecim trymestrze ciąży. Tak więc niedobór żelaza zagraża najbardziej:

• wcześniakom
• dzieciom z niewielką urodzeniową masą ciała
• malcom z ciąż mnogich
• maluchom, których matki w ciąży miały niedobór żelaza lub anemię
• noworodkom z żółtaczką nasiloną bądź przedłużającą się.

U dzieci pomiędzy 3 a 6 miesiącem życia może wystąpić niedokrwistość fizjologiczna, będąca wynikiem naturalnego braku żelaza. Jest to proces, który nie wymaga leczenia, lecz niekontrolowany u niemowląt karmionych piersią, może wymknąć się z pod kontroli. Dlaczego u niemowląt naturalnie karmionych? Gdyż w pierwszym roku życia dziecko intensywnie rośnie i się rozwija, a pokarm matki zawiera znikome ilości żelaza. Anemia może również pojawić się u niejadków, czyli dzieci ze słabym apetytem oraz dzieci cierpiących na alergię. Do przyczyn rozwoju niedokrwistości należą także:

• zmniejszona produkcja krwinek czerwonych
• hemoliza erytrocytów
• niedostateczna podaż żelaza w spożywanych pokarmach
• ograniczone wchłanianie żelaza z układu pokarmowego
• wzmożone zapotrzebowanie na żelazo
• zwiększona utrata krwi.

Jak rozpoznać anemię u dzieci?

Rozwój niedokrwistości można podejrzewać u dzieci, które nie mają apetytu, mniej jedzą, wolniej rosną i nie przybierają na wadze, a jedynie tracą ją. Dlatego bardzo ważna jest kontrola rozwoju dziecka na każdej wizycie u lekarza. Bez badań u dzieci można rozpoznać anemię po oczach. Wówczas nasza pociecha ma blade spojówki. Oprócz tego anemia objawia się poprzez: bladość skóry, kłopoty ze snem, apatię oraz wzmożoną podatność na infekcje. U malca stwierdza się troficzne zmiany w nabłonkach, stany zapalne kącików ust, a także wygładzenie brodawek na języku. Wówczas lekarz zleca wykonanie badań krwi. Zmniejszona ilość erytrocytów oraz obniżony poziom hemoglobiny niżej normy 10,5-11 g/dl potwierdza rozwój anemii z niedoboru żelaza.

Leczenie niedokrwistości u małych dzieci

W przypadku stwierdzenia u dziecka anemii, lekarz przepisuje żelazo w kropelkach bądź w syropie, które stosuje się przez okres 2-3 miesięcy. Dodatkowo w trakcie kuracji zalecane jest dodatkowo stosowanie witaminy C, która wpływa na lepsze wchłanianie żelaza. W nielicznych przypadkach lekarz może również zalecić podawanie witaminy B6 oraz kwasu foliowego.

Żelazo w dziecięcej diecie

W leczeniu, a także w profilaktyce niedokrwistości bardzo ważna jest prawidłowo zbilansowana dieta, która pozwoli uzupełnić niedobór żelaza. Najlepszym źródłem tego pierwiastka są żółtka jaj oraz mięso. Niemowlę przez pierwsze pół roku powinno jeść wyłącznie mleko matki. Później jego dietę należy stopniowo rozszerzać poprzez podawanie domowych zupek zawierających dodatek wołowiny, cielęciny oraz żółtka. W posiłkach winny znajdować się także warzywa oraz owoce zawierające witaminę C, która pozytywnie wpływa na wchłanianie żelaza. Dlatego należy podawać dzieciom brokuły (od 6 m.ż.), buraczki (od 7 m.ż.), sok z kiszonej kapusty (od 8 m.ż.), szpinak i sok z czarnej porzeczki (od 9 m.ż.), natkę pietruszki (od 10 m.ż.) czy zieloną fasolkę (od 11 m.ż.).

Blueiron Fe – suplement diety dla dzieci

W przypadku gdy sama dieta nie wystarcza można wprowadzić dodatkowo suplementację żelaza. Przykładowym preparatem, który można już zastosować u 3 latka jest Blueiron Fe – żelazo w płynie. Jest to naturalny suplement diety, który dostarcza nie tylko mikrokapsułkowane żelazo, ale także witaminy C, E, B12, kwas foliowy oraz biotynę i cynk. Jest to preparat, który nie powoduje żadnych skutków ubocznych ze strony układu pokarmowego, dlatego można zażywać go rano na czczo.